Tag: bantut

Categories
BERITA UTAMA PENDAPAT RENCANA

Kesan masalah kanak-kanak bantut lebih awal, beri makanan seimbang

Pengawal trafik di Sekolah Rendah Kebangsaan King Geogre ke-V (KGV) Seremban memastikan murid-murid melintas dengan selamat untuk memasuki pekarangan sekolah pada sesi persekolahan di Negeri Sembilan pada 10 Januari 2022. Foto BERNAMA

Oleh Sakina Mohamed, Muhammad Mikhail Mohazar & Wan Muhammad Aslah Wan Ghazali

Satu daripada lima kanak-kanak di Malaysia terbantut – dan rakyat Malaysia perlu cakna. Masalah ini memberi kesan kepada semua.

KUALA LUMPUR, 25 FEB: “Apa masalahnya kalau anak saya pendek sikit? Biasalah tu, anak orang Malaysia. Takkan nak tinggi macam anak Mat Saleh.”

Sering kita dengar ketinggian anak “ikut keturunan”. Inilah juga salah tanggapan yang biasa dicanang terutamanya dalam kalangan orang Asia – tidak mengapa kalau anak pendek sedikit, sudah begitu bakanya!

Namun, satu kajian yang dijalankan selama enam tahun menujukkan sebaliknya. Rupa-rupanya, semua kanak-kanak di dunia mempunyai kemampuan mencapai ketinggian sama dalam lima tahun pertama kehidupan, tidak kira bangsa atau keturunan.

Ini bererti sehingga usia lima tahun, semua kanak-kanak serata dunia – tanpa mengira latar etnik atau genetik – mampu berdiri sama tinggi.

Kajian mendapati yang lebih utama ialah nutrisi cukup, persekitaran sihat dan akses kepada perkhidmatan kesihatan.

Bagaimana pun, harus kita fahami bahawa masalah kanak-kanak bantut ini bukan sekadar kelihatan pendek berbanding rakan.

Kajian menunjukkan kanak-kanak bantut mengalami masalah kognitif serius hingga menjurus kepada keciciran akademik. Apabila dewasa, mereka didapati lebih sukar mendapat pekerjaan baik dan senang mendapat penyakit.

Mungkin ada yang membalas: “Jadi, apa masalahnya? Beri sahajalah nutrisi mencukupi sampai mereka jadi tinggi.”

Malangnya, ia tidak semudah itu.

Jika masalah bantut tidak dikesan dan dibetulkan dalam tempoh 1,000 hari pertama kehidupan (sejak dalam kandungan sehingga usia dua tahun), impaknya kekal seumur hidup, demikian menurut Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO).

Namun, untuk memahami betapa seriusnya implikasi ke atas negara dan rakyat Malaysia, kita perlu melihat nilai kerugian yang dialami negara akibat masalah bantut ini.

Kita semua terkesan

Bantut (stunting) ialah apabila kanak-kanak pendek bagi umur mereka.

Tetapi, mengapa pula ketinggian seorang kanak-kanak menjadi masalah kepada yang lain?

Bantut adalah penanda ukur yang sering digunakan untuk mengesan masalah malnutrisi kronik dalam kalangan kanak-kanak. Selain pendek, malnutrisi kronik boleh menyebabkan kanak-kanak mengalami masalah kesihatan sepanjang hidup.

Semua masalah ini akhirnya akan memberi kesan kepada sosioekonomi negara, sekali gus memberi impak kepada seluruh rakyat.

Pelbagai kajian menunjukkan kanak-kanak bantut mempunyai fungsi kognitif lemah dan mengalami kelewatan perkembangan (developmental delay). Mereka juga mengalami masalah pembelajaran terutama sekali dalam matematik, membaca dan pembangunan kosa kata reseptif, demikian menurut penyelidik Derek Kok dalam laporannya Stunting in Malaysia: Costs, Causes & Courses For Action.

Ini kerana kanak-kanak bantut gagal mendapat nutrisi secukupnya ketika tempoh kritikal 1,000 hari pertama kehidupan. Perkembangan otak dan tubuh badan amat sensitif terhadap gangguan nutrisi ketika tempoh ini.

Harus diingat, gangguan nutrisi tidak semestinya disebabkan kegagalan mendapatkan bekalan makanan sihat dan mencukupi.

Persekitaran kurang ideal seperti ketiadaan akses air bersih dan perkhidmatan kesihatan baik juga boleh menyebabkan ibu dan anak mudah kehilangan zat apabila terkena penyakit atau jangkitan.

Dapatan kajian juga menunjukkan apabila dewasa, individu bantut dibayar gaji 20 peratus lebih rendah berbanding mereka yang tidak bantut, kata Kok kepada Bernama.

Menurut Tinjauan Kesihatan dan Morbiditi 2019 (NHMS 2019), 21.8 peratus kanak-kanak di Malaysia bantut.

Bayangkan generasi rakyat dewasa yang mana satu per lima daripadanya mengalami fungsi kognitif lemah sehingga menjejaskan kemampuan mereka mendapat pekerjaan dan pendapatan baik.

“Inilah mengapa masalah bantut beri impak serius pasaran kerja dan pembangunan ekonomi negara,” kata Kok yang juga penganalisis penyelidikan di Jeffrey Cheah Institute on Southeast Asia dan The Jeffrey Sachs Center on Sustainable Development.

Negara yang mengalami masalah bantut secara purata kerugian 7 peratus pendapatan per kapita, menurut satu kajian World Bank oleh Galasso and Wagstaff.

Kajian lain menunjukkan individu bantut mempunyai tahap imuniti yang rendah, jadi mereka lebih mudah mendapat jangkitan. Ketika dewasa pula, mereka cenderung menjadi obes, mendapat penyakit darah tinggi, kardiovaskular dan kencing manis.

Ini sudah tentu akan membebankan lagi sistem kesihatan awam negara.

Malah, kajian mendapati kesan bantut boleh diwarisi generasi berikutnya. Wanita yang bantut ketika kecil berisiko tinggi melahirkan anak bantut, menyebabkan masalah itu berulang-ulang.

Bantut di Malaysia

Setakat 2019, satu daripada setiap lima kanak-kanak di Malaysia terbantut.

Jumlah ini melibatkan sekitar 560,000 kanak-kanak – lebih dua kali ganda jumlah populasi Perlis dan lebih besar daripada populasi negara Maldives.

Kadar bantut kanak-kanak seluruh dunia sebenarnya semakin menurun sejak 20 tahun lalu. Namun situasi di Malaysia agak mengecewakan kerana kadarnya semakin meningkat sejak 2010.

Data World Bank 2018 menunjukkan kadar bantut di Malaysia bagi kanak-kanak bawah empat tahun pada 2016 (20.7 peratus) jauh lebih tinggi daripada Gaza pada 2014 (7.4 peratus).

Prevalens bantut di Malaysia juga lebih tinggi daripada negara berpendapatan sederhana yang disenaraikan dalam data seperti Ghana (18.8 peratus), Mexico (12.4 peratus), Kazakhstan (8 peratus) dan Macedonia (4.9 peratus).

Masalah negara

Mungkin ada yang berfikiran masalah bantut ini masalah orang miskin.

Namun, data NHMS 2019 menunjukkan kadar bantut kanak-kanak daripada keluarga dengan pendapatan isi rumah lebih RM10,000 sebulan tetap tinggi (9.1 peratus).

Kadar ini masih lebih tinggi berbanding kadar penanda aras negara berpendapatan sederhana tinggi iaitu 6.0 peratus. Ini menunjukkan masalah bantut merentasi semua peringkat pendapatan.

Kadar bantut juga tinggi dalam kalangan semua kumpulan etnik. Prevalens paling rendah dalam kalangan kaum Cina, tetapi pada kadar 14.1 peratus, ianya tetap tinggi.

Walaupun kadar bantut menurun apabila tahap pendidikan ibu meningkat, kadar bantut kanak-kanak dalam kalangan ibu yang mendapat pendidikan lanjut masih tinggi (18.6 peratus).

Status pekerjaan si ibu kelihatan mempengaruhi kadar bantut, di mana kadarnya 38.3 peratus dalam kalangan kanak-kanak yang ibunya tiada pekerjaan. Namun, prevalens bantut tetap tinggi walaupun ibu bekerja, sama ada di sektor swasta (19.4 peratus) dan sektor awam (21.7 peratus).

Himpunan data jelas menunjukkan masalah bantut berlaku di seluruh Malaysia, merentasi rakyat pelbagai latar belakang dan pada tahap serius.

Kita harus akui, masalah malnutrisi di Malaysia amat membimbangkan. Jika isu ini gagal ditangani dengan segera dan berkesan, kita jugalah yang bakal menanggung akibatnya.

– BERNAMA

Categories
PENDAPAT RENCANA

Jangan pandang remeh masalah tumbesaran remaja – pakar

Pelajar tingkatan empat dan lima Sekolah Menengah Kebangsaan Sri Matang Kuching beratur untuk mendapatkan suntikan vaksin Covid-19 jenis Pfizer di Klinik Kesihatan Kampung Telaga Air pada 8 September 2021. Foto BERNAMA

Oleh Muhammad Basir Roslan

KUALA LUMPUR, 6 DIS: Mungkin ada ibu bapa yang mendapati anak remaja mereka lebih kecil atau rendah berbanding rakan sebaya. Jangan pandang remeh perkara itu kerana si anak mungkin mengalami masalah pertumbuhan linear yang boleh menyebabkan isu lebih besar iaitu pembantutan.

Walaupun kadar pembantutan dalam kalangan remaja Malaysia secara relatifnya rendah, langkah-langkah menangani harus diambil kerana hingga kini isu mengoptimumkan pertumbuhan anak masih belum diberi perhatian serius, kata pakar.

“Isu (kadar pembantutan) membimbangkan kerana tempoh remaja adalah peluang terakhir kita untuk memanfaatkan ‘tempoh lonjakan tumbesaran’,“ kata Dr Thiyagar Nadarajaw, Ketua Jabatan Pediatrik Hospital Sultanah Bahiyah di Alor Setar, Kedah ketika dihubungi Bernama.

Jelas beliau, pembantutan tidak hanya melibatkan ketinggian tetapi turut mencerminkan masalah lain dalam perkembangan si anak yang memerlukan pemantauan lebih rapi ibu bapa dan pengamal penjagaan kesihatan.

Katanya, memandangkan tempoh tumbesaran kanak-kanak adalah singkat – lazimnya dalam lingkungan usia 10 hingga 15 tahun – amat penting untuk ibu bapa dan pengamal penjagaan kesihatan berganding bahu menangani masalah pembantutan sebelum terlewat.

Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO) mentakrifkan pembantutan sebagai tumbesaran dan perkembangan terjejas yang dialami kanak-kanak akibat masalah pemakanan, jangkitan berulang dan rangsangan psikososial tidak mencukupi.

Tinjauan Kebangsaan Kesihatan dan Morbiditi (NHMS) 2017 menunjukkan kadar pembantutan remaja Malaysia pada 8.5 peratus atau satu daripada setiap 12 orang dalam kalangan berusia 10 hingga 17 tahun. Mereka juga didapati antara 6.0 dan 7.0 sentimeter (cm) lebih rendah berbanding rujukan ketinggian standard WHO.

Kajian terbaharu Kementerian Kesihatan mendapati ketinggian purata bagi remaja perempuan berusia 15 tahun ialah 155 cm sementara lelaki pula 162 cm – masih dalam lingkungan ketinggian normal.

Malnutrisi antara punca

Dr Thiyagar menjelaskan pembantutan dalam kalangan remaja amnya disebabkan oleh malnutrisi, iaitu kadar nutrien utama untuk tumbesaran yang diambil tidak mencukupi, sepertimana Saranan Pengambilan Nutrien (RNI) Malaysia.

Katanya, turut memeranjatkan ialah data NHMS 2017 merekodkan 89.4 peratus anak remaja tidak mencapai RNI dari segi pengambilan kalsium, zat yang amat penting bagi pembentukan tulang mereka. Ini akan menjejaskan keupayaan tubuh untuk mencapai ketinggian optimum individu seiring pergerakan masa.

Data sama juga menunjukkan 70 peratus remaja Malaysia – sama ada pada kebanyakan masa atau sudah terbiasa – tidak bersarapan, yang mana kata Dr Thiyagar bukan cara terbaik untuk memulakan hari mereka.

“Dianggap sebagai hidangan paling penting setiap hari, pengambilan sarapan berzat tinggi boleh menambah baik fungsi otak, mengawal berat badan dan memberikan tenaga yang mencukupi untuk anak-anak melakukan aktiviti pada hari itu,” katanya.

Menurutnya, antara sebab remaja tidak mengambil sarapan ialah terlambat bangun kerana berjaga hingga lewat malam bagi menyiapkan tugasan sekolah dan perlu bergegas ke kelas pada sebelah pagi.

Ada faktor-faktor lain yang jika diabaikan boleh membawa kepada pembantutan dalam kalangan remaja, antaranya ialah tabiat tidur yang tidak baik.

Jelas Dr Thiyagar, remaja mempunyai ritma sirkadian teranjak yang membuatkan mereka lewat tidur.

(Ritma sikardian adalah kitaran 24 jam yang merupakan sebahagian daripada jam biologi tubuh)

“Disebabkan hormon tumbesaran lazimnya dibebaskan ketika tidur, tabiat tidur yang tidak baik boleh menjejaskan tumbesaran sekiranya mereka tidak mendapat waktu tidur yang mencukupi, iaitu lapan hingga 10 jam setiap hari,” jelas pakar perunding pediatrik dan perubatan remaja itu.

Risiko akibat pembantutan

Dr Thiyagar berkata kesan pembantutan dikaji sejak sekian lama, dan antara impaknya ialah boleh menjejaskan perkembangan otak dan fungsi imuniti, selain meningkatkan risiko menghidap penyakit kronik pada usia dewasa.

Contohnya, kekurangan pengambilan kalsium ketika remaja boleh menjejaskan kualiti tulang, menyebabkan masalah osteoporosis berlaku lebih awal pada kemudian hari, katanya.

“Kanak-kanak yang tumbesarannya terbantut juga didapati menunjukkan prestasi kurang memberangsangkan di sekolah,” tambah beliau lagi.

Dr Thiyagar juga menegaskan usia awal remaja – 10 hingga 15 tahun – adalah tempoh terbaik untuk kanak-kanak membesar. Sepanjang tempoh ini, mereka mesti diberikan nutrien yang mencukupi dan disokong oleh faktor tumbesaran lain termasuk tabiat tidur yang baik dan aktiviti fizikal.

“Tempoh ‘lonjakan tumbesaran’ yang dialami remaja pada peringkat usia itu biasanya dianggap sebagai golden growth window (tempoh kritikal tumbesaran).

“Sepanjang tempoh itu, mereka bukan sahaja melalui tumbesaran yang pantas, tetapi, dengan intervensi nutrisi yang tepat, kanak-kanak yang mengalami tumbesaran terencat juga boleh mencapai pembesaran dan ketinggian optimum sebelum plat pertumbuhan mereka tertutup,” jelas beliau.

Bagaimanapun katanya ibu bapa perlu ingat bahawa tempoh ‘lonjakan tumbesaran’ itu hanya dialami sebelum si anak mencecah usia akhir remaja.

Contohnya, remaja perempuan yang akil baligh awal mungkin berhenti membesar seawal usia 14 atau 15 tahun, sementara budak lelaki pula sekitar usia 15 atau 16 tahun. Pada tempoh ini, remaja berpeluang mencapai hingga 90 peratus ketinggian mereka apabila dewasa dan 45 peratus jisim tulang dewasa mereka.

“Justeru, rahsia tumbesaran remaja ialah menerima kesemua faktor penyumbang yang diperlukan, khususnya nutrien yang harus diberikan kepada mereka pada peringkat usia yang tepat,” tegas Dr Thiyagar.

Tambah beliau, ketika awal remaja, anak memerlukan dua atau lebih nutrien utama tumbesaran bagi menyokong pertumbuhan dan perkembangan mereka berbanding kanak-kanak yang lebih muda.

Ini termasuk meningkatkan pengambilan kalsium hingga 85 peratus, protein sebanyak 154 peratus dan magnesium pula 200 peratus.

Dr Thiyagar turut menyarankan mereka minum susu yang kaya dengan kasium, fosforus dan vitamin D sekurang-kurangnya dua gelas sehari.

Susu juga sumber protein yang diperlukan untuk membina otot, tisu dan pengeluaran enzim serta hormon yang menyokong akil baligh, jelas beliau.

Bagaimanapun kata Dr Thiyagar, jika pertumbuhan si anak masih tidak menunjukkan perubahan atau kekal mendatar selepas menerima pemakanan yang seimbang, mungkin si anak ada masalah kesihatan yang perlu dirujuk kepada pakar perubatan.

“Apabila pengambilan makanan berzat secara tetap masih tidak dapat memenuhi keperluan nutrien untuk tumbesaran anak, ibu bapa perlu mendapatkan pandangan pakar pediatrik selain menimbang pemberian suplemen bagi membantu meningkatkan pengambilan zat makanan,” katanya.

Dapatkan kaunseling pakar

Sementara itu, Pengerusi Program IMFeD untuk Tumbesaran Prof Dr Lee Way Seah menasihati ibu bapa agar memanfaatkan khidmat kaunseling yang boleh diakses melalui jaringan klinik pakar IMFeD di seluruh negara.

Dr Lee yang juga perunding pediatrik, berkata Program IMFeD untuk Tumbesaran dilancarkan oleh Persatuan Pediatrik Malaysia pada 2012 sebagai platform kerjasama yang menghimpunkan pakar pediatrik dan ibu bapa untuk membantu kanak-kanak di Malaysia membesar dengan lebih baik.

Platform itu juga bertujuan meningkatkan kesedaran tentang pentingnya memantau pertumbuhan anak serta intervensi awal bagi yang didiagnosis dengan isu tumbesaran, termasuk yang berkaitan dengan gangguan pemakanan.

“Melalui kaunseling, ibu bapa boleh belajar tentang kaedah dan pendekatan intervensi yang lebih baik bagi membantu anak mereka membesar, selain membantu ibu bapa berinteraksi tentang makanan, penyediaan makanan dan saiz hidangan dengan anak mereka.

“Kaunseling juga menyediakan garis panduan tentang gaya hidup, tabiat serta kelakuan yang amat penting dalam memastikan tumbesaran yang sihat dalam kalangan kanak-kanak,” katanya.

Pada masa ini terdapat lebih 200 klinik kanak-kanak dan klinik kesihatan kerajaan di seluruh negara yang menawarkan khidmat kaunseling, dan senarai klinik boleh didapati menerusi https://clinics.imfed.my/.

– BERNAMA

Categories
AGENDA BERITA UTAMA NASIONAL

700 kanak-kanak dibekal makanan seimbang, atasi isu bantut

Dr Siti Mariah Mahmud ditemui SelangorKini selepas meninjau program Vaksin Selangor (Selvax) bergerak di Pasar Besar Klang pada 12 September 2021. Foto REMY ARIFIN/SELANGORKINI

SHAH ALAM, 28 NOV: Jumlah penerima bantuan nutrisi makanan meningkat daripada 500 kepada 700 kanak-kanak pada tahun hadapan, kata EXCO kesihatan.

Dr Siti Mariah Mahmud berkata pertambahan 200 penerima itu bagi memastikan tiada kanak-kanak tercicir menerima makanan seimbang sekali gus menangani isu pertumbuhan terbantut.

“Program di bawah Anak Selangor Anak Sihat (Asas) kita sudah mulakan pada tahun ini dengan kanak-kanak yang layak diberikan susu dan makanan seimbang

“Kita akan meningkatkan bilangan penerima daripada 500 kepada 700 untuk kanak-kanak yang mengalami masalah pertumbuhan terbantut dan kekurangan nutrisi,” kata Dr Siti Mariah Mahmud ketika dihubungi SelangorKini.

Pada Jumaat, Dato’ Menteri Besar ketika membentangkan Belanjawan Selangor 2022 berkata peruntukan bagi sektor kesihatan awam meningkat kepada RM65 juta pada 2022 berbanding RM56.5 juta pada tahun sebelumnya.

Dato’ Seri Amirudin Shari berkata daripada jumlah itu RM1 juta dibelanja untuk menjayakan bantuan nutrisi makanan selama 10 bulan menerusi Asas.

Beliau memaklumkan program itu diwujudkan susulan kajian satu daripada lima kanak-kanak bawah lima tahun di Malaysia bantut akibat pemakanan tidak seimbang.

Pada 30 Oktober tahun lepas, Dato’ Menteri Besar berkata kajian Jabatan Kesihatan Negeri Selangor (JKNS) di projek perumahan rakyat (PPR) Kota Damansara mendapati 33 peratus kanak-kanak di perumahan tersebut mengalami masalah pertumbuhan terbantut dan kekurangan nutrisi.