Categories
BUDAYA RENCANA

Telepuk seni hiasan busana tradisi diraja Selangor

TELEPUK, seni hiasan kain melalui proses menekap corak menggunakan perada emas dan perak lambang kebangsawanan keluarga diraja Selangor.

Menurut buku Kesenian Telepuk Warisan Melayu, seni tekstil berstatus tinggi dan tertua dari masyarakat Yunani dan Mesir purba itu sinonim dengan istana sejak zaman kerajaan Melaka pada abad ke-14.

Karya kurator Perbadanan Adat Melayu dan Warisan Negeri Selangor (Padat) Intan Salina Idrus itu menyebut telepuk mula bertapak di Selangor ketika pentadbiran Daeng Chelak, ayahanda Sultan Salehuddin (Raja Lumu).

Telepuk digunakan Daeng Chelak ketika berkahwin dengan Tengku Mandak. Pakaian pasangan itu bukti awal penggunaan kain telepuk dalam kalangan orang Bugis.

Ketika pemerintahan Raja Lumu (1766-1782), telepuk ada digunakan berdasarkan artifak sarang telepuk atau cop penuh milik anakanda Baginda, Raja Penuh.

Selain itu, ia dipakai dalam Istiadat Menggelar Orang-Orang Besar. Telepuk juga ada digunakan dalam pemerintahan Sultan Sir Abdul Samad (1857-1898).

Sepersalinan lengkap Baju Sikap bertelepuk iaitu baju berbelah pendek, berpotongan Bugis dan berpola kancing tujuh milik Baginda masih tersimpan di Galeri Diraja Sultan Abdul Aziz.

Baju Sikap hanya dipakai raja, orang besar atau pengantin. Pemakaian tengkolok bertelepuk juga dilihat pada tengkolok Alang milik Baginda.

Dalam pentadbiran Sir Ala’uddin Suleiman Shah (1898-1938), kalangan raja dan orang-orang besar memakai kain bertelepuk dan berbenang emas. Pemakaian telepuk juga berlangsung dalam Istiadat Menggelar Orang-orang Besar di Balairong Bukit Jugra pada 1898.

Baginda turut menjadikan Istana Bandar di Kuala Langat sebagai tempat berkumpulnya tukang-tukang mahir telepuk selain pembuatan songkok dan sulaman lain.

Tengku Ampuan Zabedah pula memiliki kebaya labuh bertelepuk dengan motif bunga setangkai, kini antara koleksi Muzium Seni Asia di Kuala Lumpur.

Kemuncak pemakaian telepuk berlaku dalam pemerintahan Sultan Sir Hisamuddin Alam Shah Alhaj (1938-1942 dan 1945-1960).

Baginda dan Permaisuri Tengku Ampuan Jema’ah Raja Ahmad menggiatkan semula seni tersebut.

Bengkel menelepuk dibangunkan dengan pesat, malah Istana Selangor serta kerabat diraja turut menghasilkan sendiri kain telepuk.

Tengku Ampuan Jema’ah turut memiliki koleksi peralatan menelepuk. Alatan itu dan kain destar bertelepuk emas yang dihasilkan Baginda ada di Galeri Diraja Sultan Abdul Aziz.

Koleksi cop telepuk milik Baginda antaranya berbentuk motif, ukiran dan pahatan. Reka bentuk motif yang diukir terdiri daripada pucuk rebung, bunga dan tumbuhan tempatan selain kaligrafi.

Sultan Hisamuddin pula mengenakan persalinan Baju Layang yang dihiasi telepuk bermotif pucuk rebung, bunga dan dedaun ketika pertabalan pada 1939 di Astana Mahkota Puri Klang.

Seni telepuk pada Baju Layang juga dipakai Sultan Musa Ghiatuddin Riayat Shah (1942-1945). Ragam hiasnya mempunyai variasi corak telepuk. Dua motif di bahagian kolar bercorak jata negeri, motif berbentuk S, pucuk rebung, geometrik serta kerawang.

Menurut buku Pesaka Selangor terbitan Dewan Bahasa dan Pustaka pada 1966, orang-orang bergelar turut dikurnia sepersalinan baju dan seluar bertelepuk. Selain itu,  persalinan telepuk turut dianugerah kepada pembesar, tetamu atau rakyat yang berjasa.

Penghasilan telepuk bukan mudah. Ia memerlukan proses teliti bagi menghasilkan motif yang kemas. Bermula sapuan gam, ia diikuti kerja menekap cop atau sarang telepuk pada tekstil. Seterusnya kepingan perada emas ditekap pada cop tersebut.

Kepingan itu perlu ditekan perlahan agar emas melekat sebelum digosok hingga menimbulkan corak motif. Seni itu banyak ditampilkan pada baju, kain dan sapu tangan yang terukir corak menarik.

Pada masa ini, Kerajaan Negeri merancang untuk mengadakan bengkel tenunan telepuk selain selendang kelingkan bagi mengembalikan kegemilangan warisan berkenaan.

 

Categories
SELANGOR

PADAT bakal laksana Simfoni Cempuling

OLEH SHEEDA FATHIL

SHAH ALAM, 21 MAC: Perbadanan Adat Melayu dan Warisan Negeri Selangor (PADAT) bakal melaksanakan program Simfoni Cempuling di Teater Shah Alam, tahun ini, kata Datuk Abdul Rashid Asari.

EXCO Kebudayaan dan Pelancongan, Peradaban Melayu dan Warisan berkata, tarikhnya bergantung kepada kesediaan pelapis muda yang terbabit itu untuk mengadakan persembahan berkenaan.

Katanya, program Simfoni Cempuling itu bakal menampilkan 300 pemain cempuling terpilih daripada pemilihan yang dilakukan di 13 sekolah sekitar Selangor.

“Program untuk merakyatkan muzik ini sudah bermula dengan penubuhan kumpulan cempuling di 13 sekolah terpilih dari seluruh daerah dengan membekalkan set cempuling serta tenaga pengajar.

“Pada masa sama, PADAT turut merangka satu program gala iaitu mengadakan simponi cempuling,” katanya.

Beliau berkata demikian bagi menjawab pertanyaan Ahli Dewan Negeri Kampung Tunku, Lim Yi Wei berhubung Industri Kesenian Selangor, di sidang Dewan Negeri Selangor (DNS), di sini, hari ini.

Muzik cempuling adalah seni muzik tradisional bagi etnik Jawa dan ia amat popular suatu ketika dahulu sebagai medium yang digunakan bagi menyampaikan ajaran Islam dan nasihat kepada masyarakat.

Kemudian ia dimodenkan dengan menyanyikan lagu dalam bahasa Melayu dan bahasa lain namun masih mengekalkan konsep lagu berunsurkan teladan dan pengajaran.

Usaha memartabatkan muzik cempuling di Selangor sudah bermula sejak 2015 dengan kejayaan bagi catatan “Malaysia Book of Records” Bermain Muzik Cempuling Selama 25 jam Tanpa Henti yang diadakan di Homestay Sungai Haji Dorani, Sabak Bernam.

Categories
SELANGOR

Sasar 300 pemain muzik cempuling di Selangor

OLEH SHEEDA FATHIL

SHAH ALAM, 23 JAN: Perbadanan Adat Melayu dan Warisan Negeri Selangor (PADAT) mensasarkan seramai 300 pemain muzik cempuleng pada Program Simfoni Cempuleng Selangor, tahun ini.

Ketua Pegawai Eksekutif PADAT, Dato’ Paiman Keromo berkata, pemilihan itu akan dibuat melalui 11 sekolah sekitar Selangor.

“Hari ini, sebanyak 11 sekolah sekitar Selangor terpilih untuk menubuhkan kumpulan cempuleng sebagai sebahagian daripada aktiviti kokurikulum mereka.

“Pada masa sama, kita akan memilih peserta untuk menyertai simfoni itu sekali gus menerapkan minat terhadap kebudayaan dan warisan dalam kalangan generasi masa kini,” katanya.

Beliau berkata demikian selepas Majlis Penyerahan Alat Cempuleng kepada Sekolah di Selangor di Dewan Raja Lumu, Muzium Sultan Alam Shah, di sini, hari ini.

Majlis itu turut disempurnakan acara perasmian oleh EXCO Kebudayaan, Pelancongan, Peradaban Melayu dan Warisan merangkap Pengerusi PADAT, Dato’ Abdul Rashid Asari.

Terdahulu, antara sekolah menerima pinjaman alatan muzik cempuleng itu adalah Sekolah Menengah Agama Tinggi Tengku Ampuan Jemaah; Sekolah Menengah Kebangsaan (SMK) Bukit Kapar; SMK Agama Kuala Selangor dan SMK Tengku Ampuan Rahimah.

Selain itu, SMK Sungai Kapar Indah; SMK Jugra, Banting; SMK Sungai Manggis, Banting; Sekolah Agama Menengah Unwanus Saadah, Banting; Sekolah Kebangsaan (SK) Sungai Lang, Banting; SMK Dato’ Mustafa, Sabak Bernam dan SK Bukit Bangkong, Sungai Pelek.

Muzik cempuling adalah seni muzik tradisional bagi etnik Jawa dan ia amat popular suatu ketika dahulu sebagai medium yang digunakan bagi menyampaikan ajaran Islam dan nasihat kepada masyarakat.

Kemudian ia dimodenkan dengan menyanyikan lagu dalam bahasa Melayu dan bahasa lain namun masih mengekalkan konsep lagu berunsurkan teladan dan pengajaran.

Usaha memartabatkan muzik cempuling di Selangor sudah bermula sejak 2015 dengan kejayaan bagi catatan Malaysia Book of Records Bermain Muzik Cempuling Selama 25 jam Tanpa Henti yang diadakan di Homestay Sungai Haji Dorani, Sabak Bernam.

Categories
SELANGOR

Koleksi botol minuman di Pameran Botologi Malaya

OLEH SABIRAH AZIZ

SHAH ALAM, 20 NOV: Peminat koleksi botol kini boleh melihat sendiri pelbagai jenama botol minuman melalui Pameran Botologi Malaya di Muzium Sultan Alam Shah, di sini.

Kurator Kanan Perbadanan Adat Melayu dan Warisan Negeri Selangor (PADAT), Mohamad Haris Shahid berkata, pameran tersebut bermula Sabtu lalu dan berakhir, pada 31 Januari 2018.

“Pameran ini adalah kerjasama antara PADAT dan Persatuan Botologi Malaya mempamerkan koleksi botol minuman soda yang jarang dijumpai daripada pelbagai jenama yang pernah berada di pasaran Malaysia.

“Orang ramai dan peminat boleh datang menyaksikan sendiri secara percuma koleksi botol minuman ini yang terdiri daripada 50 jenama tempatan dan antarabangsa,” katanya.

Mohamad Haris berkata, pameran pertama kali diadakan di Malaysia itu mengumpulkan kira-kira 1,250 botol dengan penglibatan 16 pengumpul koleksi botol tersebut.

“Idea untuk merealisasikan pameran ini tercetus daripada Persatuan Botologi Malaya supaya masyarakat tahu akan kewujudan botol ini dengan lebih lanjut dari peringkat awal hingga akhir,” tambahnya.

Bagi seorang pengumpul koleksi botol, Megat Shazrin Khalid berkata, minatnya tercetus apabila menjumpai sebiji botol yang tertanam ketika membuat penggambaran di tanah perkuburan.

“Saya jumpa botol coke lama ketika menggali tanah untuk babak di tanah perkuburan dan selepas itu terus berminat nak kumpul.

“Setiap botol ini mempunyai nilai sentimentalnya tersendiri dan revolusi botol kaca ini berbeza mengikut pengeluaran dari tahun ke tahun,” katanya.

Categories
SELANGOR

Temasya Silat Seni dan Warisan Selangor tawar hadiah lebih RM4,000

OLEH SHEEDA FATHIL

SHAH ALAM, 16 NOV : Temasya Silat Seni dan Warisan Selangor anjuran Perbadanan Adat Melayu dan
Warisan Negeri Selangor (PADAT) menawarkan hadiah lebih RM4,000.

Bertempat di Dataran Muzium Sultan Alam Shah, temasya dijadualkan berlangsung jam 8.30 pagi hingga 6.30 petang, pada 18 dan 19 November ini.

Temasya akan dirasmikan Pengerusi Jawatankuasa Tetap Hal Ehwal Agama Islam, Adat Melayu dan Warisan, Pembangunan Desa dan Kampung Tradisi merangkap Pengerusi PADAT, Dato’ Dr Ahmad Yunus Hairi.

Penyertaan itu terbuka kepada dua kategori dewasa dan kanak-kanak dengan yuran penyertaan adalah percuma.

Bagi kategori dewasa, juara bakal membawa pulang wang tunai RM3,000 manakala juara kategori kanak-kanak pula adalah RM1,500.

Untuk maklumat lanjut, boleh hubungi Mohd Nazri di talian 01132566935 atau layari laman sesawang www.padat.gov.my.

Categories
SELANGOR

PADAT anjur program keseniaan Sabak Bernam

OLEH ERMIZI MUHAMAD

SHAH ALAM, 17 NOV : Perbadanan Adat Melayu dan Warisan Negeri Selangor (PADAT) menganjurkan Program Adat Perkahwinan dan Warisan Kesenian Melayu Selangor di Stadium Sungai Besar, Sabak Bernam, 27 November ini.

Inisiatif program berkenaan dilaksanakan bagi memberi pendedahan umum terhadap perkembangan budaya dan estetika keseniaan Melayu di negeri ini.

Program usahasama Majlis Daerah Sabak Bernam itu turut menyajikan pelbagai pertandingan dan pengisian sebagai galakan menarik lebih ramai masyarakat setempat untuk turun hadir beramai-ramai.

padatAntara program menarik disediakan, Pertandingan Gubahan Hantaran, Pertandingan Sajian Raja Sehari, Pertandingan Sirih Junjung Tradisional dan Peragaan Busana Tradisional.

Selain itu, turut diadakan Pertandingan Kompang Berirama, Sukan Rakyat, Persembahan Kebudayaan dan banyak lagi.

Program bermula seawal jam 8.00 pagi dan berakhir jam 6.00 petang.

Untuk sebarang pertanyaan dan maklumat lanjut, orang awam boleh melayari laman sesawang Facebook PADAT atau melunsuri www.padat.gov.my.

-nR-

Categories
SELANGOR

PADAT: Kenal pasti kesenian tradisi jadi imej negeri

Oleh: HAFIZAN TAIB

KLANG, 2 NOV: Kerajaan Negeri dalam proses mengenal pasti pelbagai kesenian tradisi yang terdapat di Selangor untuk diangkat sebagai imej rasmi negeri.

Exco Generasi Muda, Sukan, Kebudayaan dan Pembangunan Usahawan, Amirudin Shari, berkata usaha dijalankan Perbadanan Adat Melayu dan Warisan Negeri Selangor (PADAT) itu membabitkan dengan beberapa kajian bagi mendapatkan rumusan.

yb amir -markshot 6“Saya sudah mengadakan mesyuarat dengan PADAT bagi mengenal pasti beberapa kesenian tradisi untuk diketengahkan menjadi imej Selangor.

“Contohnya tarian, lagu atau apa sahaja dirasakan boleh jadi imej kesenian Selangor,” katanya kepada pemberita di sini, semalam.

Beliau berkata, jawatankuasa pembangunan kebudayaan negeri juga menggerakkan pelbagai program bagi membantu usaha terbabit.

“Sebagai negeri termaju, Selangor mempunyai kepelbagaian kebudayaan dan kesenian ekoran menjadi tumpuan penduduk dari luar.

“Menjadi tanggungjawab bersama bagi mengenal pasti seni asal untuk diketengahkan sebagai kesenian tradisi Selangor,” katanya.

-nR-

Categories
SELANGOR

PADAT Minta Tambah Peruntukan

SHAH ALAM 20 NOV: Perbadanan Adat Melayu dan Warisan Negeri Selangor (Padat) meminta penambahan peruntukan tahunan dalam Belanjawan Negeri 2013 dalam usaha menjaga dan memartabatkan adat dan warisan di negeri ini.

Pengerusinya, Dr Shafie Abu Bakar berkata, pertambahan peruntukan diperlukan bagi meningkatkan usaha yang boleh dilakukan seperti menambah bilangan pekerja di muzium yang masih kekurangan pekerja dan melakukan proses memulihara beberapa tempat bersejarah yang diuruskan Padat.

Katanya, peruntukan itu boleh juga digunakan bagi meningkatkan kualiti muzium, menambahkan bahan sejarah di dalam muzium tersebut serta menggiatkan kegiatan yang boleh diadakan dari semasa ke semasa.

“Kita seharusnya menyedari kepentingan nilai muzium, adat budaya kita dan pemikiran kita supaya ianya sentiasa menjadi suatu warisan yang boleh dibanggakan,” katanya ketika sesi perbahasan Belanjawan Negeri 2013 di Dewan Negeri Selangor(DNS) hari ini.

Sehingga kini, Padat yang sebelum ini dikenali sebagai Lembaga Muzium Selangor menguruskan lebih 10 buah muzium dan tempat bersejarah di negeri ini sejak ditubuhkan pada tahun 2009.

Dr Shafie berkata, Padat hanya menerima peruntukan tahunan melalui geran daripada Kerajaan Pusat berjumlah RM8 juta dan RM3 juta daripada Kerajaan Negeri bagi perbelanjaan mengurus.

“Perbelanjaan yang diperlukan Padat tidak mencukupi kerana kekurangan peruntukan bagi perbelanjaan mengurus muzium dan tempat-tempat bersejarah di negeri ini,” katanya yang juga Adun Bangi.

 

Episod 6 – SALAM SELANGOR : Perbadanan Adat Melayu dan Warisan Negeri Selangor (PADAT)


 

Sinopsis
Perbadanan Adat Melayu dan Warisan Negeri Selangor (PADAT)

Program ini telah bersiaran secara langsung pada 25.09.2012 jam 12.10 tengahari. Bersama pengacara Zubli Zainordin dan tetamu Exco Adat Melayu dan Warisan YB. Dr Yunus Khairi.

Kerajaan Selangor menerusi PADAT berusaha mencari dan mempamerkan khazanah negeri seperti batu dan logam berharga, masakan dari daerah di Selangor, pakaian, sulaman dan tenunan warisan Melayu, peralatan muzik tradisional dan lagu ciri selangor, tarian identiti selangor dan bahan-bahan lain yang dimuziumkan untuk manfaat dan tatapan pelancongan serta generasi hari ini dan akan datang.

Categories
SELANGOR

Penjawat Awam Perlu Tingkat Prestasi Untuk Kemajuan Negeri

SHAH ALAM, 30 JUN : Penjawat Awam di Selangor disaran meningkatkan prestasi dan mutu kerja sebagai persediaan bagi menggerakkan ekonomi dan pembangunan negeri yang lebih baik, kata Menteri Besar, Tan Sri Abdul Khalid Ibrahim.

Menurut Abdul Khalid, perubahan dari segi tatacara dan kualiti kerja memainkan peranan penting untuk membolehkan sesebuah negeri itu diiktiraf sebagai negeri maju dan berdaya saing.

Beliau berkata, penerapan budaya prestasi bekerja yang tinggi ditambah dengan pengetahuan kemahiran yang luas akan menjana penyampaian perkhidmatan yang cemerlang.

“Warga kerja mesti melengkapkan diri dari segi memberi perkhidmatan terbaik kepada pelanggan supaya dapat menggerakkan pembangunan negeri. Dalam usaha ke arah itu, kita perlu mengenali dan memahami kehendak pelanggan terlebih dahulu supaya segala permasalahn dapat diselesaikan secara berhemah,” katanya.

Abdul Khalid berkata demikian dalam ucapannya sempena Majlis Anugerah Perkhidmatan Cemerlang Pentadbiran Setiausaha Kerajaan Negeri selangor (SUK) Tahun 2011 di De Palma Inn, di sini semalam.

Hadir sama, Setiausaha Kerajaan Negeri selangor, Datuk Mohammed Khusrin Munawi.

Anugerah Perkhidmatan Cemerlang ini merupakan penghargaan kerajaan negeri kepada anggota penjawat awam yang telah memberikan perkhidmatan cemerlang di mana mutu atau penghasilannya melebihi daripada keperluan tanggungjawab biasa bagi jawatannya.

Seramai 123 penjawat awam daripada lima jabatan menerima anugerah tersebut antaranya, Pejabat SUK, Perbendaharaan Negeri Selangor, Pejabat Tanah dan Galian Selangor, Lembaga Harta dan Perumahan Negeri Selangor serta Perbadanan Adat Melayu dan Warisan Negeri Selangor (Padat).

Turut berlangsung, pemberian sijil penghargaan Majlis Bersama Jabatan (MBJ) 2011, pentauliahan ahli Rakan Pembimbing Perkhidmatan Awam (Akrab) serta penyampaian watikah pelantikan mentor dan menti.